Plannen - Veelgestelde vragen
Getijdengebied Marnewaard
Voor welke natuur is dit getijdengebied belangrijk?
Voor getijdennatuur van de Waddenzee. Dat is onderwaternatuur, waar ook vogels weer voordeel van hebben.
Komt er ook een doorgang voor vissen?
Er komt een doorgang in de dijk om zeewater in en uit het getijdengebied te laten. Ook vissen kunnen hier doorheen zwemmen en in het getijdengebied opgroeien. Vissen die van zoet naar zout water zwemmen, kunnen met deze doorgang nog niet vanuit het getijdengebied verder naar het achterland. We hopen dat in de toekomst nog te kunnen maken.
Heeft het getijdengebied geen effect op de landbouwgrond in de Westpolder?
Nee, het heeft geen effect. Het gebied waar het getijdengebied komt, is nu ook al zout. De waterstand in de watergangen blijft gelijk en ook het zoutgehalte in de watergang blijft hetzelfde zoals het nu is.
Waarom komt er een ‘gat’ in de dijk? Kan dit gat ook dicht?
Er komt een doorgang in de dijk om het zeewater in en uit het getijdengebied te laten. De doorgang in de dijk is onderdeel van de dijk en moet altijd dicht kunnen. Bijvoorbeeld bij hoogwater. Ook maken we een hoogwaterkade rondom het getijdengebied, zodat zout water nooit het achterland in kan stromen.
Havendijk
Hoe versterken jullie de havendijk?
We maken de havendijk gemiddeld met 60 centimeter hoger. Dat gebeurt met een damwand en een kademuur.
Hoe komt de nieuwe wandelboulevard eruit te zien?
Doordat we een kademuur plaatsen bij de havendijk, kunnen we meteen een mooie wandelboulevard maken. Zo kunnen we fietsers en voetgangers langs de dijk en haven scheiden. In het dijkinformatiecentrum kun je zien hoe dat eruit komt te zien.
Kwelderontwikkeling
Hoe houden jullie bij de versterking van de dijk bij de kwelder rekening met het foerageergebied van eenden en steltlopers?
We hebben goed onderzocht wat de effecten van de dijkversterking en de aanleg van de kwelder zijn op de vogels. De kwelder zal heel natuurlijk groeien en uiteindelijk levert het nieuwe kansen voor de natuur op. Denk bijvoorbeeld aan nieuwe hoogwatervluchtplaatsen op de rijshouten dammen van de nieuwe kwelder. Dit zal dus niet ten koste gaan van bestaande natuur. Dit is heel goed getoetst volgens de Wet Natuurbescherming.
Hoe lang duurt het voordat de kwelder zichtbaar ontwikkeld is?
We plaatsen alleen rijshouten dammen en laten het gebied natuurlijk opslibben. Het kan wel 10 jaar duren voordat er een stevige kwelder ontwikkeld is.
Komt er een nieuw wandelpad op de kwelder?
Er komt geen nieuw wandelpad, maar het bestaande wandelpad op de kwelder blijft. Er komen extra maatregelen om de broedvogels van de kwelder te beschermen, zodat ze geen last hebben van de wandelaars die er zijn. Het wandelpad wordt afgesloten in de periode dat de vogels aan het broeden zijn. Vanuit het Natura 2000 beheerplan zouden de vogels nu al genoeg rust moeten hebben, maar niet alle maatregelen worden even goed opgevolgd. Dit wordt nu onderzocht.
Landelijke dijk
Hoe versterken jullie de landelijke dijk?
We maken de landelijke dijk gemiddeld met 100 centimeter hoger. Dat gebeurt met een ‘binnenwaartse kruinverhoging’. Dat betekent dat we de dijk versterken door de top van de dijk richting het land hoger te maken.
Natuurlijke overgang
Hoe gaan jullie riffen aanleggen?
Over 5 kilometer langs de dijk doen we nu een proef met rif-elementen. Onderzoekers hebben de riffen langs de Lauwersmeerdijk in 2022 voor het eerst naar boven gehaald, om te kijken wat er op en rond leeft. Tot en met 2024 onderzoeken zij wat er op en rond de riffen leeft. Dan wordt bepaald hoe en welke riffen er langs de zeedijk komen.
Voor welke natuur zijn die riffen voordelig?
De riffen zijn voordelig voor het onderwaterleven van de Waddenzee op en rond harde structuren. De onderzoekers zeggen hierover:
- Professor Britas Klemens Eriksson (Marine Ecologie, Rijksuniversiteit Groningen) is positief over de eerste resultaten van de proef met riffen: “Wat we zien, is dat de kunstmatige riffen langs de zeedijk werken. We hebben veel biodiversiteit ontdekt op de riffen, zoals vis en sessiele organismen. Dat is echt goed nieuws”.
- Onderzoekcoördinator en PhD-onderzoeker Jorien Rippen (Van Hall Larenstein en Rijksuniversiteit Groningen): “We zien een rif vol leven. Zo zagen we dat er veel palingen uit het rif tevoorschijn kwamen. Ze verstoppen zich dus graag op deze plekken”. Naast een schuilplek voor palingen, lijkt het ook een kinderkamer te zijn. Er zijn namelijk jonge palingen ontdekt. Maar ook voor schelpdieren, stekelhuidigen en algen zijn de rif-elementen een fijne plek om zich op te hechten. “De gaten zijn aantrekkelijk voor krabben en garnalen om zich in te verschuilen. Ook zie je sessiele organismen als oesters, zeepokken, zee-anemonen en zakpijpen.”
Hoe werken de getijdenpoelen?
De getijdenpoelen liggen in de stortstenen aan de teen van de dijk. Met vloed komt er water in de poel en met eb blijft het water hierin staan. Onderzoekers kijken of er onderwaterleven ontstaat in de poelen.
Zie ook dit nieuwsbericht: Proef kunstmatige riffen Waddenzee: We zien nu al een rif vol leven
Recreatie
Blijft het strandje naast de haven van Lauwersoog? Komt er een nieuw strandje langs de dijk?
Het strandje blijft. Door de dijkversterking en de tweede toegangsweg van de haven is het strandje straks weer bereikbaar via de oostelijke havendam.
Komt er een fietspad op de gehele dijk?
Langs de gehele dijk komt een fietspad. Het fietspad leggen we niet op de kruin van de dijk aan, maar aan de buitenzijde. Als alles klaar is, kun je vanaf de R.J. Cleveringsluizen in Lauwersoog op en langs de dijk naar Nieuwstatenzijl op de grens Nederland/Duitsland fietsen. Kiek over de Diek!
Komt het uitkijkpunt op de landelijke dijk (bij het Vierhuizergat) weer terug?
Ja, die komt terug en maken we nog mooier. Er komt een tribune aan de zeezijde van de dijk waar je op kunt zitten en genieten van het uitzicht.
Mag ik vissen vanaf de dijk?
Ja, dat mag. Toegang op de zeedijk is altijd op eigen risico en je moet je aan de afspraken van het waterschap houden. Om te mogen vissen heb je in Nederland een visvergunning nodig.
Moet ik dan schuin fietsen?
Nee. We leggen het fietspad op de buitenberm van de dijk. De buitenberm is een vlak gedeelte van enkele meters breed aan de buitenzijde, waar je comfortabel en veilig kunt fietsen.
Wat zijn de mogelijkheden voor recreatie op de nieuwe dijk?
Op de nieuwe dijk zijn voorzieningen voor fietsers, wandelaars, vogelaars en andere bezoekers van de dijk. Denk hierbij aan betere en veilige toegang, betere rustplekken op en rond de dijk.
Tweede toegangsweg
Waarom een tweede toegang tot de haven?
De verkeersdrukte van en naar de haven wordt groter door allerlei ontwikkelingen in de haven. Bijvoorbeeld steeds meer recreanten en toeristen, grotere drukte in de visserijhaven, plannen voor een tankstation voor waterstof. De tweede toegangsweg tot de haven geeft twee doelen. Het eerste doel is veiligheid. Op dit moment is er maar één toegang. Als deze toegang geblokkeerd is, bijvoorbeeld door een ongeval, dan kunnen de mensen op het haventerrein op dat moment het terrein niet veilig verlaten. Dit is ook onwenselijk in noodsituaties waar bijvoorbeeld de brandweer of ambulance bij de haven moet komen. Een tweede toegang maakt dit wel mogelijk. Het tweede doel is het regelen van verkeersstromen. Door een tweede toegang wordt de verkeersdrukte op beide toegangswegen minder. Verkeer naar de oostelijke havendam (bijvoorbeeld vissers) kan de tweede toegangsweg gebruiken. Dat verkeer hoeft dan niet door de gehele haven.
Geeft de tweede toegangsweg ook mogelijkheden voor andere circulatie van het verkeer op de haven en meer beleving voor wandelaars langs de kade?
Een doel van de tweede toegangsweg is dat het verkeer in de haven meer verspreid wordt. Het havenbedrijf (EHL, opdrachtgever Harm Post) is gestart met het opstellen van een Ruimtelijke Visie Haven Lauwersoog 2030. In die visie is de beleving voor wandelaars en recreanten een aandachtspunt. Het havenbedrijf denkt samen met andere partijen na over een goede manier om recreatieverkeer (dus ook wandelen, fietsen) de ruimte te geven. Ook is er aandacht voor de schermdijk aan de kant van de Visserijhaven. Ideeën daarvoor zijn de dijk openstellen voor vogelaars en andere genieters van het Wad. Tot slot is er een traject gestart op de Kop van Oog, in de zwaaikom bij de voormalige Noorman. Daar onderzoeken we de mogelijkheid voor het ontwikkelen van het project Oogetijde. Daarbij hoort ook nadenken over de mogelijkheden voor veilig verkeer, parkeren en wandelen.
De tweede toegangsweg komt bij het strandje. Hoe kom ik in de nieuwe situatie op het strand?
Er komt een toegang naar het strandje vanaf de oostelijke havendam. Door de tweede toegangsweg en de versterking van de dijk met stortstenen, is het strandje niet meer veilig bereikbaar vanaf de zeedijk. In de huidige situatie liggen er bij het strandje best wat grote stenen in het water. Die halen we ook weg tijdens de dijkversterking.